5S ile Operasyon Alanlarında Tertip ve Düzenin Sağlanması

• Verim ve kaliteyi arttırmak, israfı azaltmak ve güvenli bir iş ortamı yaratmak tüm kuruluşların hedeflerinden biridir.​

• 5S; temiz, düzenli ve verimli bir çalışma ortamı oluşturmayı bir alışkanlık ve çalışma yaşamının bir parçası haline getirmeyi amaçlayan ve bu amacı yerine getirmek için tanımlı işlem adımlarını takip ederek kayıpları gideren bir görsel yönetim aracıdır.​

• Çalışma alanlarımızın mevcut durumu; işimizin kalitesini, hataları, teslimat performansını, çalışanların moralini ve yorgunluğunu ve iş güvenliğini doğrudan etkilemektedir. ​

• İstenmeyen ve aniden beliren krizlerle uğraşmamak için çalışma alanlarımızı yeniden düzenlemeye, standartları oluşturmaya ve sürekli iyileştirmeye ihtiyacımız bulunmaktadır. ​

• 5S yaklaşımı, çalışma alanlarında kullandığımız tüm malzeme, yardımcı ekipman ve dokümanları nasıl değerlendireceğimiz, bunları çalışma alanlarında daha etkin ve hazır hale nasıl getireceğimiz, temiz bir çalışma alanına nasıl sahip olacağımız, standartları nasıl oluşturacağımız ve nasıl sürekliliğini sağlayacağımızı öğretmektedir. ​

• 5S çalışmalarını fazla kilolarından kurtulmak, zayıflamak olarak düşünebiliriz. ​

• Nasıl ki insanlar fazla kilolarından kurtuldukça rahatlamakta, hareket kabiliyetlerini arttırmakta, daha sağlıklı hale gelmekte ise operasyon alanlarımızda zamanla istenmeyen malzemelerle dolmakta ve hareket kabiliyetlerini kaybetmektedir. ​

• Bu durum, çalışanın enerjisini boşa harcamasına, işe odaklanmasını geciktirmesine ve gereken zamandan önce yorulmasına neden olmaktadır. ​

• Ayıklamalarla, biz ihtiyaç duymadığımız malzemelerden kurtulsak bile belirli bir zaman sonra zayıflamış kişinin tekrar şişmanlama (obez) riski olduğu gibi çalışma ortamımızın da istenmeyen ve ihtiyaç fazlası malzemelerle dolma riski vardır. 

• Acaba çalışma alanında operasyonları gerçekleştirirken ihtiyaç duyduğumuz malzemelere, ekipmanlara, araç ve gereçlere ulaşmak kolay mı? ​

• Çalışma dolapları, çekmeceler, çalışma masası düzenli mi?  ​

• İhtiyaçtan fazla veya eksik malzemeler hemen fark edebiliyor mu? ​

• Her malzeme için alanlar tanımlı mı?  ​

• Eğer cevabınız “Hayır” ise 5S sizin için zorunluluktur. ​

• Cevabınız “Evet” bile olsa her zaman aynı seviyede kalabilmenin garantisi de yoktur. ​

• Acaba, çalışma alanlarımızı ne kadar etkin kullanabiliyoruz? ​

• Bu metotta esas olan, ihtiyaç duyduğumuz her şeyin etkin kullanımı ve arama kayıplarının yok edilmesidir.​

• Çalışma alanları metrekaresi en değerli ve en pahalı alanlardır. ​

• Operasyonların gerçekleştirildiği bu alanları verimli kullanmaz isek yeni alanlara ve yeni ekipmanlara ihtiyaç duymaya başlarız. ​

• Her yeni alan, makine ve malzeme ihtiyacı, bizim iş yapış şeklimizi etkileyecek ve ek yükler getirecektir. Hatta kaza risklerini de arttıracaktır.

• Yapmamız gereken 5S’in tüm adımlarını başarı ile uygulamaktır.​

• Firmalarımızın şu anki en önemli problemlerinden birisi, ilk 3S ile fazlalıklarından kurtulduktan sonra son 2S’i uygulamadaki zorluklarıdır. ​

• Heyecanla başlanan çalışmalar kısa zamanda geriye gitmekte, başa dönmekte ve ulaşılan 5S seviyesi maalesef korunamamaktadır.​

• Böylece kirliliklerden kurtulmuş, temiz, düzenli, renklerin dilini kullanan ve stok seviyelerinin görsellerle ifade edildiği bir ortama ulaşmanın dışında, kayıplardan arınmış, verimli ve motivasyonu daha yüksek çalışanların olduğu bir işletmeye kavuşmuş olursunuz.

• Gereksiz hareketlerin yok edilmesi​

• Planlanan üretimin zamanında teslimi​

• Daima temiz ve düzenli ortam​

• Görsel takip​

• Çalışanda moral artışı ve yorgunluğun azalması​

• İş sağlığı ve güvenliği​

• İş kazalarının yok edilmesi​

• Kalitenin sağlanması ​

• Maliyetin azaltılması​

• Üretim malzemesi ve yardımcı ekipmanlarda minimum stok​

• Alanların etkin kullanımı  ​

Ayıklama

• Gereklileri gereksizlerden ayırmak, fazlalıklardan kurtulmak.​

• Fazla, hasarlı, atıl, kısaca gereksiz olan tüm ekipmanlar uzaklaştırılıp, gerekli olanlar ihtiyaçlara ve kullanım sıklığına göre belirlenir ve sınıflandırılır.​

Düzenleme

• İhtiyaç duyulan her şeyi bir düzen içinde kendi yerinde tutmak. ​

• Bulması, alması ve yerine koyması kolay hale getirmek.​

• Arama kayıplarını ve zamanını ortadan kaldırmak ancak iyi bir düzenleme ile mümkündür. ​

• Düzenleme ve tanımlama ile herkesin istenilen nesneye rahatça ulaşımı sağlanır. ​

• İyi bir düzenleme kullanım etkinliğini de arttırır.  ​

Temizlik

• Tüm ihtiyaç duyulan nesneler temiz durumda tutulmalıdır. ​

• Temizlik yaparken kontroller de yaparız. ​

• Temizlik detayları, hataları  ve anormallikleri hemen görmemizi sağlar. ​

• Çalışanların verimliliğini arttırdığı gibi  motivasyonlarını da artırır.​

Standartlaştırma

• İlk 3 adımı standart hale getirmek ve yayılımını sağlamak.​

• Tüm kazanımları kalıcı kılmak.​

• Dokümanlar 5S faaliyetlerinin  nasıl, ne zaman, nerede ve kim tarafından yapılacağını gösterir. ​

• Çalışanların aynı roller içinde, aynı metotları kullanarak faaliyetleri yerine getirmesine imkan tanır. ​

• Görsel standartlar ise bozulmaların  anında fark edilmesini sağlar. ​

Disiplin & Süreklilik

• Çalışanların bir kültür olarak standartları uygulamaları, iyileştirmeleri ve sürdürülebilir kılmaları sağlanır. ​

• Belirli aralıklarla yapılan denetlemelerle  geriye dönüşler önlediği gibi tanıma, takdir ve ödüllendirmelerle çalışanların motivasyonları geliştirilir.​