Altı Sigma, israfı, kusurları azaltmayı amaçlayan ve ürün, süreç ve operasyonlardaki değişkenliği azaltan, istatistik tabanlı ve proje odaklı bir yaklaşımdır. İstatistiksel olarak milyon fırsat başına 3,4 hata anlamına gelir. Altı Sigma ile maliyetlerde azalma, üretkenlikte artış, pazar payında artış, müşteri tatmininde artış, hata oranında azalma, olumlu kültürel değişim, ürün/hizmet geliştirme sürelerinin azaltılması gibi sonuçlar elde edilir. İlk olarak üretim sektörlerinde uygulanmaya başlanan Altı Sigma, 1990’lı yıllarda hizmet süreçlerinin iyileştirilmesinde de kullanılmaya başlanmıştır. Altı Sigma yaklaşımı sağlık alanında da kullanılabilir. Genel olarak; Tedaviyi iyileştirmek, laboratuvar, radyoloji, hemşirelik, hasta destek, yatış ve yönetim hizmetleri için kullanılmaktadır.
6 Sigma ile sağlık sektöründe sağlanan faydalar şöyle özetlenebilir;
- Klinik kalitesi, bekleme süresi ve yatış süresi gibi hastane verimlilik ve performans göstergelerini iyileştirmiştir.
- Taburculuk süresi ve yatak devir hızını yüksek oranlarda iyileştiren ve maliyeti azaltmada en etkin yollardan biri olduğunu belirlenmiştir.
- Ameliyathane verimliliğini ve finansal performansını arttırdığını ortaya koymuşlardır.
- Hata oranlarını azaltmanın yanında performans verimliliğinin arttığı görülmüştür.
- Çalışan memnuniyetini arttırdığı gösterilmiştir.
- Hasta memnuniyetini artırır. Buna bağlı olarak hastaların arkadaşlarına ve akrabalarına tedavi edildikleri hastaneyi tavsiyeleri artar.
- Organizasyon kültürü pasiften aktife dönüşür. Organizasyon içindeki ekip çalışması kültürü gelişir.
2010-2020 yılları arasında dünyada sağlık sektöründe yapılan 11 altı sigma çalışması özetlenmiştir. Buna göre;
- Yalın Altı Sigma uygulandıktan sonra hasta odası devir hızı 41 dakikadan 32 dakikaya düşmüştür.
- Oral ilaç turu zamanı 125 dakikadan 74 dakikaya düşmüştür.
- Ameliyathaneden pediatrik yoğun bakıma transfer sürecinde hata oranı hasta başına 1,9 hatadan 0,3’e düşmüştür.
- Hasta bekleme süresi 90 dakikadan 32 dakikaya düşmüştür.
- Devir ve hasta transferi işlemini yürütme süresi 25,5 dakikadan 16,5 dakikaya düşmüştür.
- Mamografi çekimi sırasındaki kayma oranı fraksiyonların aylık %13,2 ±%6,1 iken Yalın Altı Sigma yaklaşımı uygulanmasından sonra %4,8±%0,6'ya düştüğü bulunmuştur.
- Travmatoloji servisindeki ortalama yatış süresi yaklaşık 10,5 gün iken 8,8 güne düşmüştür.
- Tedavi başına test ve tetkiklerin oranı %14,4 azalmıştır.
- Travmatoloji servisindeki hastalar için kullanılan materyallerin maliyeti hasta başına ortalama 44 € 'dan 39 €' ya düşmüştür.
- Ameliyat öncesi alana zamanında varış (planlanan rapor süresinden sonraki 30 dakika içinde) %81'den %52’ye önemli ölçüde iyileşmiştir.
- Ameliyat masasında 10 dakikadan fazla hasta bekleme süresi %42’den %12’ye düşürülmüştür.
- Ortalama yatış süresi 5.3 günden 3.4 güne, %36'lık bir düşüş göstermiştir.
Ülkemizde maalesef çok nadir uygulamalar vardır. Benim ulaşabildiğim çalışma 2007 yılında İzmir’de kurulmuş bir özel hastanede uygulanan altı sigma çalışmasıdır.
İyileştirme öncesinde, fizik tedavi ve rehabilitasyon polikliniğinde günlük 32 hastaya bakılırken, projenden sonra bu sayı 64’e çıkmıştır. Hastalara verilen tedaviye başlama süreleri 3- 4 aydan, 1 aydan daha az sürelere indirilmiştir. Poliklinikte, bekleme süreleri ortalama iki buçuk saatten, yirmi dakikaya düşmüştür. Hastalara daha modern ve konforlu bir ortamda hizmet verilmesi sağlanmış ve bunun sonucunda da iç ve dış müşterilerin memnuniyeti arttırılmıştır. Finansal olarak, iyileştirme sonrası hizmet verilen hasta sayısının 2 katına çıkmasıyla, polikliniğin gelirleri %100 artmıştır.
Görüleceği üzere 6 Sigma sadece üretim şirketlerinde değil , hizmet sektöründe de başarıyla uygulanabilmektedir. Sağlık haricinde bankacılık, pazarlama ve lojistik gibi sektörler de uygulanmaktadır.